Offbeat
અહીં મૃતકો સદીઓથી ‘હવામાં લટકતા’ છે! સળગાવવા અથવા દફનાવવાને બદલે, પ્રિયજનોના શબપેટીઓ લટકાવવામાં આવે છે.
વિશ્વના દરેક સમાજ અને સમુદાયની પોતાની રીત-રિવાજો છે. આ પરંપરાઓના આધારે સમાજ જન્મથી મૃત્યુ સુધીની વિધિઓ કરે છે. જો કે કેટલીક જગ્યાએ આ પરંપરાઓ એટલી વિચિત્ર હોય છે કે ક્યારેક તમને સાંભળીને આશ્ચર્ય થાય છે. ખાસ કરીને જો આપણે આદિવાસીઓ વિશે વાત કરીએ, તો તેમના કેટલાક રિવાજો ખરેખર આપણા સમાજ અને રિવાજોથી અલગ છે. આજે અમે તમને આવી સોસાયટીમાં યોજાતી અજીબ સ્મશાન પરંપરા વિશે જણાવીશું.
મૃત્યુ પછી વ્યક્તિના અંતિમ સંસ્કાર તેના ધર્મ અને વાતાવરણ અનુસાર અલગ અલગ રીતે કરવામાં આવે છે. કેટલાક મૃતદેહને બાળે છે, કેટલાક તેને દાટી દે છે. પરંતુ એક એવી જગ્યા પણ છે જ્યાં માનવ શરીરને શબપેટીમાં રાખવામાં આવે છે અને ઊંચા પર્વતોની ટોચ પર લટકાવવામાં આવે છે. આ અમારા-તમારા માટે વિચિત્ર હશે, પરંતુ પ્રાચીન ઇજિપ્તવાસીઓએ આ અનોખી પ્રથા શરૂ કરી હતી, જેના નિશાન આજે પણ મોજૂદ છે.
પ્રિયજનોના મૃતદેહો હવામાં ‘લટકેલા’ છે
‘હેંગિંગ કોફિન’ એટલે કે હેંગિંગ કોફિનનો ઈતિહાસ લગભગ 3 હજાર વર્ષ જૂનો હોવાનું કહેવાય છે. ચીનમાં હજુ પણ યાંગ્ત્ઝી નદી પાસેના પહાડો પર લટકતી શબપેટીઓ જોવા મળે છે. જો કે તેમની સંખ્યામાં ઘટાડો થયો છે, ઘણા શબપેટીઓ હજુ પણ સાચવેલ છે.તેનું મૂળ ફુજિયન પ્રાંતનું માનવામાં આવે છે, જેને મિંગ વંશના ‘બો સમુદાય’ દ્વારા અપનાવવામાં આવ્યું હતું. ‘બો સમુદાય’ના લોકોનું માનવું હતું કે આમ કરવાથી તેમના મૃત પૂર્વજો સરળતાથી પ્રકૃતિમાં પાછા ફરે છે. કેટલાક ઈતિહાસકારો માને છે કે તેઓ તેમના પ્રિયજનોથી પોતાને દૂર કરવા માંગતા નથી, જ્યારે કેટલાક માને છે કે તેમને સ્વર્ગની નજીકની ઊંચાઈને ધ્યાનમાં રાખીને ઊંચાઈ પર રાખવામાં આવ્યા હતા.
શબપેટીને કેવી રીતે લટકાવવામાં આવતી હશે?
સદીઓ પછી પણ લટકતી શબપેટીઓ જોઈને લાગે છે કે તેને આ રીતે કેવી રીતે લટકાવવામાં આવ્યા હશે. 7 ફૂટના શબપેટીનો અભ્યાસ કર્યા બાદ જાણવા મળ્યું કે શબપેટી બનાવવા માટે નાનમુ નામના ખાસ લાકડાનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. આ લાકડાની વિશેષતા એ હતી કે તે શરીરના વિઘટનને અટકાવે છે. શબપેટીઓમાં મૃતદેહો સાથે કેટલીક મહત્વપૂર્ણ વસ્તુઓ પણ રાખવામાં આવી હતી.આવી સ્થિતિમાં દોરડાની મદદથી લટકાવવા માટે 60-70 કિલોના શબપેટીઓનો ઉપયોગ કરવામાં આવ્યો હતો. કાં તો તેમને બીમની મદદથી લટકાવવામાં આવ્યા હતા અથવા તેમને નાની ગુફાઓમાં રાખવામાં આવ્યા હતા. આ સિવાય તેઓ તેમને ખડકોમાં બનેલી તિરાડોની મદદથી પણ લટકાવતા હતા. ચીન ઉપરાંત ઈન્ડોનેશિયા અને ફિલિપાઈન્સમાં પણ લટકતી શબપેટીઓ જોવા મળે છે.