National
સેનાને આ મહિનાના અંત સુધીમાં ઇગ્લા-એસ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ મળી શકે છે, દૃષ્ટિ-10 ડ્રોન ટૂંક સમયમાં આપવામાં આવશે
Igla-S MANPADSની બીજી બેચ ટૂંક સમયમાં રશિયાથી ભારતીય સેનાને સપ્લાય કરવામાં આવનાર છે. વેરી શોર્ટ રેન્જ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ (VSHORAD)નો નવો સેટ મેના અંત સુધીમાં અથવા જૂનની શરૂઆતમાં પૂરો પાડવામાં આવશે. સૂત્રોએ જણાવ્યું કે ભારત અને રશિયા વચ્ચે પેમેન્ટને લઈને કેટલીક સમસ્યાઓ હતી, જેના કારણે તેમની સપ્લાયમાં વિલંબ થઈ રહ્યો હતો. હવે આ સમસ્યા હલ થઈ ગઈ છે. અગાઉ એપ્રિલની શરૂઆતમાં, 24 ઇગ્લા-એસની પ્રથમ બેચ પૂરી પાડવામાં આવી હતી, જેમાં 100 મિસાઇલો પણ સામેલ હતી.
અદાણી ડિફેન્સ એસેમ્બલ કરશે
ઇગ્લા-એસ સિસ્ટમ્સ વિશે વાત કરીએ તો, તેમને 2023 માં કટોકટી પ્રાપ્તિ હેઠળ આદેશ આપવામાં આવ્યો હતો. અદાણી ડિફેન્સ સિસ્ટમ્સ એન્ડ ટેક્નોલોજીસ લિમિટેડ તેમને રશિયન કંપની રોસોબોરોનેક્સપોર્ટ પાસેથી ટેકનોલોજી ટ્રાન્સફર હેઠળ ભારતમાં એસેમ્બલ કરશે. આ અંતર્ગત સેનાએ 260 કરોડ રૂપિયાના કોન્ટ્રાક્ટ હેઠળ 48 ઇગ્લા-એસ લોન્ચર્સ, 100 મિસાઇલ, 48 નાઇટ સાઇટ્સ અને મિસાઇલ ટેસ્ટિંગ સ્ટેશનનો કરાર કર્યો છે અને જેની ડિલિવરી મે 2024ના અંત સુધીમાં શરૂ થશે. જ્યારે મિસાઇલની આયાત કરવામાં આવશે, ત્યારે તેના કેટલાક ભાગો જેવા કે સાઇટ્સ, લોન્ચર અને બેટરીને ભારતમાં અદાણી ડિફેન્સ દ્વારા એસેમ્બલ અથવા ઉત્પાદિત કરવામાં આવશે.
ઇગ્લા-એસના પુરવઠામાં વિલંબ યુક્રેન-રશિયા યુદ્ધને આભારી છે, કારણ કે યુદ્ધની શરૂઆતમાં રશિયાને આંતરરાષ્ટ્રીય ચુકવણી સિસ્ટમમાંથી બાકાત રાખવામાં આવ્યું હતું. જેના કારણે S-400 એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ જેવી મોટી ડીલની સપ્લાય પણ પ્રભાવિત થઈ રહી છે. હવે આ મુદ્દો ઉકેલાઈ ગયો છે.
ઇગ્લા-એસની વિશેષતાઓ
ઇગ્લા-એસ એ હાથથી પકડેલી સંરક્ષણ પ્રણાલી છે, જે બંને ખભામાંથી સંચાલિત થાય છે. તે નીચા ઉડતા એરક્રાફ્ટ, હેલિકોપ્ટર અને યુએવીને શૂટ કરવા માટે ડિઝાઇન કરવામાં આવ્યું છે અને તે ક્રૂઝ મિસાઇલ જેવા હવાઈ લક્ષ્યોને શોધી અને જોડાઈ શકે છે. Igla-S સિસ્ટમમાં 9M342 મિસાઇલ, 9P522 લોન્ચિંગ મિકેનિઝમ, 9V866-2 મોબાઇલ ટેસ્ટ સ્ટેશન અને 9F719-2 ટેસ્ટ સેટનો સમાવેશ થાય છે. આ તમામ સિસ્ટમ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમમાં એકસાથે કામ કરે છે. આ મિસાઈલ સિસ્ટમ 500 મીટરથી છ કિમીના અંતર સુધી માર કરી શકે છે. તે પાંચ સેકન્ડમાં સક્રિય થઈ જાય છે અને 10 થી 3500 મીટરની ઉંચાઈવાળા વિસ્તારોમાં કામ કરી શકે છે. ઇગ્લા-એસ સિસ્ટમ દેશની ઉત્તરીય સરહદ, LAC અને ઊંચા પર્વતીય વિસ્તારોમાં તૈનાત કરવામાં આવશે. ઇગ્લા-એસ મેનપેડ પર્વતીય વિસ્તારોમાં ખૂબ અસરકારક છે. સંરક્ષણ સૂત્રોનું કહેવું છે કે ભારતીય સેનાની એક રેજિમેન્ટને ઈગ્લા-એસ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ મળી ચૂકી છે.
ભારતીય સેનામાં અત્યાર સુધી વપરાતી જૂની Igla-1M સિસ્ટમને Igla-S સાથે બદલવામાં આવશે. 2012માં તત્કાલિન આર્મી ચીફ જનરલ વીકે સિંહે તત્કાલિન વડાપ્રધાન મનમોહન સિંહને પત્ર લખીને વર્તમાન એર ડિફેન્સ સિસ્ટમ બદલવાની માંગ કરી હતી. ભારતીય સેના લાંબા સમયથી શોલ્ડર ફાયર્ડ એર ડિફેન્સ સિસ્ટમને બદલવાની વાત કરી રહી હતી. લાંબા સમયથી તેની ટ્રાયલ ચાલી રહી હતી. DRDO એ ઇન્ફ્રારેડ આધારિત MANPADS પણ વિકસાવ્યું છે, જેનું બે વાર પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે. ડીઆરડીઓ પણ તેની માઉન્ટેડ એડિશન લાવવાની તૈયારી કરી રહ્યું છે, જેનું પરીક્ષણ કરવામાં આવ્યું છે.
ઇઝરાયેલી હર્મેસ-900 સ્ટારલાઇનર ડ્રોન
સૈન્ય સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, ઇગ્લા-એસ સિવાય ભારતીય સેનાને ઇઝરાયેલનું હર્મેસ-900 સ્ટારલાઇનર ડ્રોન પણ ટૂંક સમયમાં મળવા જઇ રહ્યું છે. એવી અપેક્ષા છે કે તે આવતા મહિને હૈદરાબાદ પહોંચી જશે, જ્યાં આ UAV એસેમ્બલ કરવામાં આવશે. આ ડ્રોનની સપ્લાયથી પાકિસ્તાન બોર્ડર પર સારી રીતે નજર રાખી શકાશે. જો કે, પ્રથમ હર્મેસ-900 સ્ટારલાઇનર જાન્યુઆરીમાં ભારતીય નૌકાદળને આપવામાં આવ્યું હતું. જ્યારે સેનાને બીજું ડ્રોન મળી રહ્યું છે. ભારતીય સેનાએ તેનું નામ દૃષ્ટિ-10 રાખ્યું છે. આ પછી, ત્રીજી યુએવી નેવી અને ચોથી સેનાને આપવામાં આવશે. ભારતીય સેના ભટિંડા બેઝ પર દૃષ્ટિ-10 UAV તૈનાત કરશે, જ્યાંથી તે પાકિસ્તાન પર નજર રાખી શકશે.
ગયા વર્ષે, સેનાની ત્રણેય પાંખોએ કટોકટી પ્રાપ્તિ હેઠળ બે-બે યુએવીનો ઓર્ડર આપ્યો હતો. જ્યારે આર્મી અને નેવીએ એલ્બિટ સિસ્ટમ્સને હર્મેસ-900 માટે કોન્ટ્રાક્ટ આપ્યો હતો. જ્યારે ભારતીય વાયુસેનાએ ઇઝરાયેલ એરોસ્પેસ ઇન્ડસ્ટ્રીઝ દ્વારા બનાવેલ હેરોન Mk2નો ઓર્ડર આપ્યો હતો. 2021 માં, સેનાએ ચાર હેરોન Mk2 UAV માટે કોન્ટ્રાક્ટ આપ્યો, જે પૂર્વ સરહદ પર તૈનાત હતા. અદાણી ડિફેન્સ સિસ્ટમ્સ એન્ડ ટેક્નોલોજીસ લિમિટેડ, હૈદરાબાદ (ADSTL) એ એલ્બિટ સિસ્ટમ્સ સાથે જોડાણ કર્યું છે. ADSTL હૈદરાબાદમાં હર્મેસ 900 અને હર્મેસ 450 માટે કાર્બન એરોસ્ટ્રક્ચર્સનું ઉત્પાદન કરે છે. આ વર્ષે જાન્યુઆરીમાં નૌકાદળને પહેલું હર્મેસ-900 UAV મળ્યું હતું.
હર્મેસ-900 શા માટે ખાસ છે?
જો આપણે Hermes 900 ના ફીચર્સ વિશે વાત કરીએ તો તે બે રીતે ટાર્ગેટ કરી શકે છે. જો કોઈ વાહનના ચાલકને જ ટાર્ગેટ બનાવવો હોય તો માત્ર તેની હત્યા થઈ શકે છે, અન્ય મુસાફરોને કોઈ નુકસાન નહીં થાય. જો સમગ્ર વિસ્તારનો નાશ કરવો હોય, તો તે 10 મીટરની ત્રિજ્યાની અંદરની દરેક વસ્તુને નિશાન બનાવી શકે છે.