International
અફઘાનિસ્તાનમાં ભૂકંપના કારણે ધરતી ધ્રૂજી, ઘરો થયા ધરાશાયી, રિક્ટર સ્કેલ પર તીવ્રતા જોઈ ચોકી ગયા
અફઘાનિસ્તાનમાં ફરી એકવાર ભૂકંપના આંચકા અનુભવાયા છે. સોમવારે વહેલી સવારે પૂર્વી અફઘાનિસ્તાનના કઠોર, પર્વતીય પ્રદેશમાં 4.8-ની તીવ્રતાનો શક્તિશાળી ભૂકંપ આવ્યો, જેમાં પથ્થર અને માટી-ઇંટથી બનેલા મકાનો ધરાશાયી થયા. નેશનલ સેન્ટર ફોર સિસ્મોલોજીના જણાવ્યા અનુસાર ભૂકંપની તીવ્રતા 4.8 હતી. ભૂકંપ 28 ઓગસ્ટે સવારે 10:05 વાગ્યે આવ્યો હતો. ભૂકંપની ઊંડાઈ 173 કિમી હતી. ભૂકંપના કારણે લોકોમાં ભય ફેલાયો હતો.
આ મહિનાની શરૂઆતમાં ભૂકંપ આવ્યો હતો
આ મહિનાની શરૂઆતમાં એટલે કે 6 ઓગસ્ટે અફઘાનિસ્તાનમાં ભૂકંપના જોરદાર આંચકા અનુભવાયા હતા. રિક્ટર સ્કેલ પર 5.2 ની તીવ્રતા ધરાવતો ભૂકંપ લગભગ 6:53 વાગ્યે અફઘાનિસ્તાનના ફૈઝાબાદથી 19 કિમી દૂર નોંધાયો હતો. નેશનલ સેન્ટર ફોર સિસ્મોલોજીએ જણાવ્યું હતું કે તેનું કેન્દ્ર જમીનથી 85 કિલોમીટર ઊંડે છે.
અફઘાનિસ્તાનમાં શા માટે ભૂકંપ આવતા રહે છે?
તેના ભૌગોલિક સ્થાનને કારણે, અફઘાનિસ્તાનમાં ઘણીવાર મજબૂત ભૂકંપનો અનુભવ થાય છે, જે ભારત અને પાકિસ્તાનમાં પણ અનુભવાય છે. વાસ્તવમાં, અફઘાનિસ્તાન એવા વિસ્તારમાં સ્થિત છે જ્યાં ઘણી ટેકટોનિક પ્લેટો મળે છે. આ કારણે તે સિસ્મિક પ્રવૃત્તિઓ માટે સંવેદનશીલ છે. તે હિંદુકુશ પર્વતમાળામાં સ્થિત છે, જે આલ્પાઇડ બેલ્ટનો એક ભાગ છે, જે પેસિફિક રિંગ ઓફ ફાયર પછી વિશ્વનો બીજો સૌથી સિસ્મિકલી સક્રિય પ્રદેશ છે. આ પટ્ટામાં પશ્ચિમમાં યુરેશિયન અને આફ્રિકન પ્લેટો અને પૂર્વમાં ઈન્ડો-ઓસ્ટ્રેલિયન અને યુરેશિયન પ્લેટોનો સમાવેશ થાય છે. જ્યારે આ પ્લેટો ખસેડે છે, ત્યારે તેઓ દબાણ અને તણાવ પેદા કરે છે જે ભૂકંપમાં પરિણમે છે. આ પ્રદેશ ભારતીય, યુરેશિયન અને અરેબિયન ટેકટોનિક પ્લેટો વચ્ચેની સીમા પર આવેલો છે. આ પ્લેટોના અથડામણથી ધરતીકંપના તરંગો ઉત્પન્ન થાય છે, જે ભૂકંપમાં પરિણમે છે. હિંદુ કુશ પર્વતમાળા અફઘાનિસ્તાન અને પાકિસ્તાનમાંથી પસાર થાય છે.
રિક્ટર સ્કેલ અને ભૂકંપની તીવ્રતા વચ્ચે શું સંબંધ છે?
- જ્યારે 0 થી 1.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે છે ત્યારે તે સિસ્મોગ્રાફ દ્વારા જ જાણી શકાય છે.
- જ્યારે 2 થી 2.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે છે ત્યારે હળવા આંચકા આવે છે.
- જ્યારે 3 થી 3.9 રિક્ટર સ્કેલનો ભૂકંપ આવે છે, ત્યારે એવું લાગે છે કે જાણે કોઈ ટ્રક તમારી નજીકથી પસાર થાય છે.
- રિક્ટર સ્કેલ પર 4 થી 4.9ની તીવ્રતાનો ધરતીકંપ બારીઓને તોડી શકે છે. દિવાલો પર લટકતી ફ્રેમ પડી શકે છે.
- જ્યારે 5 થી 5.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે ત્યારે ફર્નિચર ખસેડી શકે છે.
- જ્યારે 6 થી 6.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે છે ત્યારે ઇમારતોના પાયામાં તિરાડ પડી શકે છે. ઉપરના માળને નુકસાન થઈ શકે છે.
- જ્યારે 7 થી 7.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે છે ત્યારે ઇમારતો ધરાશાયી થાય છે. જમીનની અંદર પાઈપો ફૂટી.
- જ્યારે 8 થી 8.9 રિક્ટર સ્કેલ પર ભૂકંપ આવે છે, ત્યારે ઇમારતો સહિતના મોટા પુલ પણ તૂટી પડે છે.
- જ્યારે 9 અને તેનાથી ઉપરના રિક્ટર સ્કેલ પર ધરતીકંપ આવે ત્યારે સંપૂર્ણ વિનાશ. જો કોઈ જમીનમાં ઊભું હોય, તો તે પૃથ્વીને ડોલતી જોશે. જો સમુદ્ર નજીક હોય તો સુનામી. ભૂકંપમાં, રિક્ટર સ્કેલનો દરેક સ્કેલ અગાઉના સ્કેલ કરતાં 10 ગણો વધુ શક્તિશાળી હોય છે.
