International
ભારત-કેનેડા વિવાદ પર બોલ્યા વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકર, ટ્રુડો વિશે કહ્યું આ મોટી વાત
ભારત-કેનેડા વિવાદને લઈને વિદેશ મંત્રી એસ જયશંકરે મોટી વાત કહી છે. વોશિંગ્ટનમાં જયશંકરે કહ્યું કે ભારત અને કેનેડાની સરકારોએ આ માટે એકબીજા સાથે વાત કરવી પડશે અને જોવું પડશે કે તેઓ ખાલિસ્તાન તરફી અલગતાવાદી નેતા હરદીપ સિંહ નિજ્જરના મૃત્યુ અંગેના મતભેદોને કેવી રીતે ઉકેલે છે. કેનેડાના વડા પ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોનું નામ લીધા વિના તેમના પર નિશાન સાધતા, તેમણે એમ પણ કહ્યું કે આતંકવાદ, ઉગ્રવાદ અને ચૂંટણીમાં હસ્તક્ષેપને “મંજૂરી” આપવાના સૌથી મોટા મુદ્દાઓને ઉકેલવા પડશે.
એસ જયશંકરે શુક્રવારે વોશિંગ્ટનમાં ભારતીય પત્રકારો સાથે વાત કરતા જયશંકરે કહ્યું હતું કે બ્રિટિશ કોલંબિયામાં 18 જૂને નિજ્જરની હત્યામાં ભારતીય એજન્ટની “સંભવિત” સંડોવણીના કેનેડાના આરોપો અંગેની માહિતી પર વિચાર કરવા ભારત તૈયાર છે. તેમણે કહ્યું, “મામલો એ છે કે કેનેડાએ કેટલાક આક્ષેપો કર્યા છે. અમે તેમને કહ્યું છે કે આ ભારત સરકારની નીતિ નથી, પરંતુ જો તેઓ અમારી સાથે કોઈ ચોક્કસ માહિતી અને સંબંધિત કંઈપણ શેર કરવા તૈયાર છે, તો અમે તેના પર વિચાર કરવા પણ તૈયાર છીએ.
ભારત અને કેનેડા વચ્ચે ઘણા વર્ષોથી મતભેદો ચાલી રહ્યા છે
જયશંકરે કહ્યું કે છેલ્લા કેટલાક વર્ષોથી કેનેડા અને તેની સરકાર સાથે ભારતને કેટલાક મતભેદો છે અને આતંકવાદ, ઉગ્રવાદ અને ચૂંટણીમાં દખલગીરી અંગે “પરવાનગી”ની આસપાસ સમસ્યા કેન્દ્રીત છે. તેમણે કહ્યું, “આ પરવાનગી એ હકીકતમાં પણ પ્રતિબિંબિત થાય છે કે કેટલીક મહત્વપૂર્ણ પ્રત્યાર્પણ વિનંતીઓ પર કોઈ જવાબ આપવામાં આવ્યો નથી, જ્યારે કેટલાક લોકો અને સંગઠનો છે જે ભારતમાં હિંસા અને ગેરકાયદેસર પ્રવૃત્તિઓમાં સ્પષ્ટપણે સામેલ છે.” અને તેણે પોતે આ સ્વીકાર્યું છે. . મારો મતલબ છે કે આ કોઈ છુપી વાત નથી અને તેઓ કેનેડામાં તેમની ગતિવિધિઓ ચાલુ રાખી રહ્યા છે.વિદેશ મંત્રીએ કહ્યું કે એક સમસ્યા એ છે કે કોઈ પણ ઘટના અલગ-અલગ નથી. “ત્યાં ઘણી સમસ્યાઓ છે,” તેણે કહ્યું. તેથી મને લાગે છે કે કોઈપણ એક ઘટનાના કિસ્સામાં સંબંધિત સરકારોએ એકબીજા સાથે વાત કરવી પડશે અને જોવું પડશે કે તેઓ તેને કેવી રીતે ઉકેલશે.
જયશંકરે યુએસ સ્ટેટ સેક્રેટરી સાથે કેનેડા વિવાદ પર ચર્ચા કરી હતી
જયશંકરે કહ્યું કે, તેમણે અમેરિકાના વિદેશ મંત્રી એન્ટની બ્લિંકન અને રાષ્ટ્રીય સુરક્ષા સલાહકાર (NSA) જેક સુલિવાન સાથે ભારત અને કેનેડા વચ્ચે ચાલી રહેલા રાજદ્વારી વિવાદ અંગે ચર્ચા કરી. તેમણે કહ્યું, “સૌથી મહત્વની વાત એ છે કે કેનેડામાં અમારા રાજદ્વારી મિશન અને અમારા દૂતાવાસના કર્મચારીઓને વારંવાર એટલી હદે ધમકી આપવામાં આવી રહી છે કે આજે તેમના માટે ત્યાં કામ કરવું સુરક્ષિત નથી.” કે અમને અમારી વિઝા સેવાઓ અસ્થાયી રૂપે સ્થગિત કરવી પડી, જે આપણને કરવાનું પસંદ નથી. તેઓએ અમારા માટે તે સેવાઓનું સંચાલન કરવું ખૂબ જ મુશ્કેલ બનાવ્યું છે.” અગાઉ બ્લિંકને પત્રકારોને જણાવ્યું હતું કે તેમને આશા છે કે કેનેડા અને ભારત આ મુદ્દાને ઉકેલશે. નિજ્જરની હત્યામાં ભારતીય એજન્ટની “સંભવિત” સંડોવણી અંગે કેનેડાના વડા પ્રધાન જસ્ટિન ટ્રુડોના આક્ષેપો પછી ભારત અને કેનેડા વચ્ચે તણાવ વધી ગયો છે.
2020માં જ ભારતે હરદીપ નિજ્જરને આતંકવાદી જાહેર કર્યો હતો.
ભારતે 2020માં નિજ્જરને આતંકવાદી જાહેર કર્યો હતો. ભારતે આરોપોને “વાહિયાત” અને “રાજકીય રીતે પ્રેરિત” ગણાવીને ફગાવી દીધા હતા અને ઓટ્ટાવાએ આ બાબતે એક ભારતીય અધિકારીને હાંકી કાઢ્યાના જવાબમાં કેનેડિયન રાજદ્વારીને હાંકી કાઢ્યા હતા. બ્લિંકને કહ્યું, “અમે કેનેડાના વડા પ્રધાન ટ્રુડો દ્વારા લગાવવામાં આવેલા આરોપોને લઈને ખૂબ જ ચિંતિત છીએ. અમે આ અંગે કેનેડા સાથે ખૂબ નજીકના સંપર્કમાં છીએ. અમે ભારત સરકાર સાથે પણ વાત કરી છે અને તેમને તપાસમાં કેનેડાને સહકાર આપવા વિનંતી કરી છે. ગઈકાલે વિદેશ પ્રધાન જયશંકર સાથેની મારી મુલાકાતમાં મને ફરીથી આમ કરવાની તક મળી.” તેમણે કહ્યું, ”જે પણ દોષિત છે તેની જવાબદારી થવી જોઈએ અને અમે આશા રાખીએ છીએ કે કેનેડા અને ભારતમાં અમારા મિત્રો આ બાબતને સમર્થન આપશે. સાથે મળીને કામ કરશે. ઉકેલવું.
હિંસા અને ધમકીઓથી કામ નહીં ચાલે
પ્રશ્નના ઉકેલ માટે ભારત અને કેનેડા વચ્ચે સ્ટેન્ડઓફ છે કે કેમ તે અંગે પૂછવામાં આવતા જયશંકરે કહ્યું, “મને ખબર નથી કે હું સ્ટેન્ડઓફ શબ્દનો ઉપયોગ કરીશ કે નહીં.” તેમણે કહ્યું કે ભારતનો મુદ્દો એ છે કે આજે હિંસા અને ધાકધમકીનું વાતાવરણ છે. જયશંકરે કહ્યું, “વિચારો.” અમારા દૂતાવાસ પર સ્મોક બોમ્બ ફેંકવામાં આવ્યા હતા. અમારા કોન્સલની સામે હિંસા આચરવામાં આવી હતી. લોકોને નિશાન બનાવીને ધમકાવવામાં આવ્યા હતા. કેટલાક લોકો વિરુદ્ધ પોસ્ટર લગાવવામાં આવ્યા હતા. મને કહો, શું તમે આને સામાન્ય માનો છો? જો આવું કોઈ અન્ય દેશમાં થયું હોત, તો તેઓએ કેવી પ્રતિક્રિયા આપી હોત? મને લાગે છે કે આ પ્રશ્ન પૂછવો જોઈએ. કેનેડામાં જે બન્યું તેને ગ્રાન્ટેડ ન લો. કેનેડામાં જે થઈ રહ્યું છે, શું બીજે ક્યાંય પણ થયું છે, શું તમને લાગે છે કે વિશ્વ તેના પર સંયમ રાખશે?જયશંકરે કહ્યું કે અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાના નામે રાજદ્વારીઓને ધમકી આપવી સ્વીકાર્ય નથી.
અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતાના નામે થતી હિંસા સહન કરી શકાય નહીં
વિદેશ મંત્રીએ પૂછ્યું, “અમારે અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા વિશે બીજા પાસેથી શીખવાની જરૂર નથી. પરંતુ અમે લોકોને આ કહી શકીએ છીએ. અમે માનતા નથી કે અભિવ્યક્તિની સ્વતંત્રતા હિંસા ભડકાવવા સુધી વિસ્તરે છે. અમારા માટે આ સ્વતંત્રતાનો દુરુપયોગ છે. આ સ્વતંત્રતાનો બચાવ નથી. એક પ્રશ્ન હું હંમેશા લોકોને પૂછું છું કે તમે મારી જગ્યાએ હોત તો તમારી પ્રતિક્રિયા શું હોત? જો તે તમારા રાજદ્વારીઓ, તમારા દૂતાવાસો, તમારા લોકો હોત, તો તમારી પ્રતિક્રિયા શું હોત? જયશંકરે કહ્યું કે જો ભારતને કંઈક જોવાની જરૂર છે,તેથી તે તેના માટે તૈયાર છે. તેમણે કહ્યું કે સમગ્ર ચર્ચા માત્ર એક મુદ્દા પર ધ્યાન કેન્દ્રિત ન કરવી જોઈએ, પરંતુ મોટા પરિદ્રશ્ય પર પણ ચર્ચા કરવી જોઈએ, જે છેલ્લા કેટલાક સમયથી ચાલી રહી છે અને ખૂબ ગંભીર છે.
જયશંકરે કહ્યું, “હું વિચારી રહ્યો હતો કે છેલ્લી વખત ક્યારે અમારું એક મિશન એટલું ગભરાયેલું હતું કે તે તેના સામાન્ય કામને ચાલુ રાખી શક્યું ન હતું?” મારે ખરેખર ભૂતકાળ વિશે વિચારવું પડશે. અને જો કોઈ કહે કે આ G-7 દેશમાં, કોમનવેલ્થ દેશમાં થઈ શકે છે, તો તમારે ઘણું વિચારવું પડશે.
