Business
જો કામદાર 5 વર્ષ પહેલા મૃત્યુ પામે છે, તો પણ તેને ગ્રેચ્યુટીની રકમ મળશે? જાણો આ ખાસ નિયમ
જો કોઈ કર્મચારી કોઈ કંપનીમાં 5 વર્ષ સુધી સતત કામ કરે છે તો ગ્રેચ્યુઈટી મળવાનો નિયમ છે. તેને 5 વર્ષ પછી નોકરી બદલ્યા પછી અથવા નિવૃત્તિ સમયે ગ્રેચ્યુઇટીની રકમ મળે છે. વર્ષ 1972માં પસાર થયેલા ગ્રેચ્યુઈટી પેમેન્ટ એક્ટ હેઠળ, કોઈપણ વ્યક્તિને મહત્તમ 20 લાખ રૂપિયા સુધીની રકમ ગ્રેચ્યુઈટી તરીકે આપી શકાય છે. આમાં એક પ્રશ્ન ઉભો થાય છે કે જો કર્મચારી 5 વર્ષની મુદત પહેલા વિકલાંગ થઈ જાય તો પણ તે કામ કરી શકે તેવી સ્થિતિમાં ન હોય અથવા તેનું મૃત્યુ થાય તો શું આશ્રિતોને ગ્રેચ્યુટીની રકમ મળે છે? આજે અમે તમને તેના વિશે વિગતવાર જણાવીશું.
શું 5 વર્ષ પહેલા પણ ગ્રેચ્યુઈટી મળે છે?
ગ્રેચ્યુઈટી એક્ટ 1972 મુજબ, જો કોઈ કર્મચારી 5 વર્ષના સમયગાળા દરમિયાન મૃત્યુ પામે છે અથવા અક્ષમ થઈ જાય છે, તો તેને ઓછામાં ઓછા 5 વર્ષ સુધી કામ કરવાનો નિયમ લાગુ પડતો નથી. આવા સંજોગોમાં, ગ્રેચ્યુઇટીની રકમ કર્મચારીના આશ્રિતોને ચૂકવવામાં આવે છે. નોકરીમાં જોડતી વખતે, દરેક કર્મચારીએ ફોર્મ F ભરવું પડશે અને તેના નોમિનીનું નામ નોંધવું પડશે, જેને ગ્રેચ્યુઇટીની રકમ આપી શકાય છે.
શું આ સંસ્થાઓ કાયદાના દાયરામાં આવે છે?
જે સંસ્થાઓ વર્ષ દરમિયાન કોઈપણ એક દિવસે 10 કે તેથી વધુ કામદારો કામ કરે છે, તેઓ ગ્રેચ્યુઈટી પેમેન્ટ એક્ટ હેઠળ આવે છે. એકવાર તેઓ આ અધિનિયમ હેઠળ આવે, તે તમામ સંસ્થાઓ આ અધિનિયમના દાયરામાં રહે છે. પછી ભલે પછી તે સંસ્થામાં કર્મચારીઓની સંખ્યા 10 કરતા ઓછી હશે. ગ્રેચ્યુઇટીની સંપૂર્ણ રકમ રોજગાર આપતી સંસ્થા અથવા એમ્પ્લોયર દ્વારા ચૂકવવામાં આવે છે.
ગ્રેચ્યુઇટીની રકમ આ રીતે નક્કી કરવામાં આવે છે
નાણાકીય નિષ્ણાતોના મતે, ગ્રેચ્યુઈટી (ગ્રૅચ્યુઈટી પ્રાપ્ત કરવાના નિયમો)ની રકમ નક્કી કરવા માટે એક નિશ્ચિત ફોર્મ્યુલા છે. ગ્રેચ્યુટી આ ફોર્મ્યુલા (છેલ્લો પગાર) x (કંપનીમાં કામ કરેલા વર્ષોની સંખ્યા) x (15/26) અનુસાર નક્કી કરવામાં આવે છે. આમાં, છેલ્લો પગાર એ તમારા છેલ્લા 10 મહિનાના પગારની સરેરાશ છે. આ પગારમાં મૂળભૂત પગાર, મોંઘવારી ભથ્થું અને કમિશન સામેલ છે. એક મહિનામાં 4 રવિવાર હોવાથી 26 દિવસ ગણાય છે. ઉપરાંત, ગ્રેચ્યુટીની ગણતરી 15 દિવસના આધારે કરવામાં આવે છે.