Gujarat
PM મોદીના ગામમાં 2800 વર્ષ જૂની વસાહતના અવશેષો મળ્યા, આવો રેકોર્ડ ભારતમાં બીજે ક્યાંય નથી મળ્યો
વડાપ્રધાન નરેન્દ્ર મોદીના ગુજરાતના વડનગર ગામમાંથી 2800 વર્ષ જૂની વસાહતના અવશેષો મળી આવ્યા છે. IIT ખડગપુર, ભારતીય પુરાતત્વ સર્વેક્ષણ (ASI), ભૌતિક સંશોધન પ્રયોગશાળા (PRL), જવાહરલાલ નહેરુ યુનિવર્સિટી (JNU) અને ડેક્કન કૉલેજના સંશોધકોએ 800 બીસી પૂર્વેના માનવ વસવાટના પુરાવા મળ્યા છે.
અધિકારીઓએ જણાવ્યું કે 800 બીસીની આ માનવ વસાહતમાં 7 સાંસ્કૃતિક તબક્કાઓની હાજરી જાહેર કરવામાં આવી છે. IIT ખડગપુરના પ્રોફેસર ડૉ.અનિન્દ્ય સરકારે ન્યૂઝ એજન્સીને જણાવ્યું કે વડનગર ખોદકામનું કામ 2016થી ચાલી રહ્યું છે અને ટીમે 20 મીટરની ઊંડાઈ સુધી ખોદકામ કર્યું છે.
આ અભ્યાસ એલ્સેવિયરની જર્નલ ‘ક્વાટરનરી સાયન્સ રિવ્યૂઝ’માં ‘ક્લાઈમેટ, હ્યુમન સેટલમેન્ટ એન્ડ માઈગ્રેશન ફ્રોમ ઈર્લી હિસ્ટરીક ટુ મિડિયુલ પીરિયડઃ એવિડન્સ ફ્રોમ વેસ્ટર્ન ઈન્ડિયા, વડનગર’ વિષય સાથે પ્રકાશિત કરવામાં આવ્યો છે.
ખોદકામ દરમિયાન શું મળ્યું?
ASI અધિકારી અભિજીત આંબેકરે સમાચાર એજન્સી પીટીઆઈને જણાવ્યું હતું કે, “તેની ઘણી ઊંડી ખાઈમાં ખોદકામથી 7 સાંસ્કૃતિક તબક્કાઓની હાજરી બહાર આવી છે. જેમાં મૌર્ય, ઈન્ડો-ગ્રીક, ઈન્ડો-સિથિયન અને શક-ક્ષત્રપ, હિંદુ-સોલંકી, સલ્તનત-“નો સમાવેશ થાય છે. ગાયકવાડ-બ્રિટિશ વસાહતી શાસન અને શહેરમાં મુઘલો આજે પણ ચાલુ છે. આપણા ખોદકામ દરમિયાન સૌથી જૂના બૌદ્ધ મઠમાંથી એક પણ મળી આવ્યો છે.”
અભિજિત આંબેકરે જણાવ્યું હતું કે, “ખોદકામમાં માટીના વાસણો, તાંબુ, સોનું, ચાંદી અને લોખંડની વસ્તુઓ, જટિલ ડિઝાઇનવાળી બંગડીઓ મળી આવી છે. અમને વડનગરમાં ભારત-ગ્રીક શાસન દરમિયાન ગ્રીક રાજા એપોલોડેટસના સિક્કાના મોલ્ડ પણ મળ્યા છે.” તેમણે એવો પણ દાવો કર્યો હતો કે શોધાયેલા અવશેષો વડનગરને ભારતમાં ખોદવામાં આવેલા એક કિલ્લામાં સૌથી જૂનું હયાત શહેર બનાવે છે.
‘હડપ્પન કાળનું પણ સમાધાન હોઈ શકે છે’
આ સિવાય અનિન્દ્ય સરકારે કહ્યું કે કેટલીક રેડિયોકાર્બન તારીખો દર્શાવે છે કે આ વસાહત 1400 બીસી જેટલી જૂની હોઈ શકે છે, જે ઉત્તરીય શહેરી હડપ્પન સમયગાળાના છેલ્લા તબક્કા સાથે સમકાલીન છે. તેમણે કહ્યું, “જો આ સાચું હોય તો તે ભારતમાં છેલ્લા 5,500 વર્ષોમાં સાંસ્કૃતિક સાતત્ય સૂચવે છે અને કહેવાતા અંધકાર યુગ એક પૌરાણિક કથા હોઈ શકે છે.”
પુરાતત્વ વિભાગના નિરીક્ષક મુકેશ ઠાકોરે જણાવ્યું હતું કે ભારતીય ઈતિહાસના છેલ્લા 2,200 વર્ષના ઉથલપાથલ દરમિયાન મધ્ય એશિયામાંથી ભારત પર સાત આક્રમણ થયા હતા, જેની છાપ વડનગરના ક્રમિક સાંસ્કૃતિક સમયગાળામાં પણ જોવા મળે છે. તેમણે કહ્યું કે વડનગરમાં એક લાખથી વધુ અવશેષો મળી આવ્યા છે અને 30 જેટલા સ્થળોએ ખોદકામ કરવામાં આવ્યું છે.