National
રણનીતિઃ શ્રીલંકાને સંકટમાંથી બહાર કાઢવા ભારતે દેખાડ્યું મોટું દિલ, જાણો ચીન સામે કેવી રીતે થશે ફાયદાકારક
આ વર્ષના મધ્યમાં જ્યારે શ્રીલંકા તેના ઈતિહાસના સૌથી ખરાબ આર્થિક સંકટનો સામનો કરી રહ્યું હતું, ત્યારે ભારતે તેના પાડોશી દેશની મદદ કરવા માટે મોટું દિલ બતાવ્યું હતું. શ્રીલંકામાં ઈંધણ, દવાઓ અને ખાદ્ય ચીજોની અછત અને સરકારી ભ્રષ્ટાચારને લઈને ગૃહયુદ્ધ જેવી પરિસ્થિતિ વચ્ચે ભારતે આગળ વધ્યું અને પાડોશી દેશને શક્ય તમામ મદદ મોકલી.
જો આપણે જાન્યુઆરી અને જુલાઈ વચ્ચેની જ વાત કરીએ તો ભારતે શ્રીલંકાને લગભગ ચાર અબજ ડોલર (લગભગ 33 હજાર કરોડ રૂપિયા)ની મદદ મોકલી છે. આમાં વ્યાજમુક્ત લોનથી લઈને કરન્સી સ્વેપ સુધીની શ્રેણી છે. આ ઉપરાંત, નિકાસ માટે ચૂકવણી માફી અને 22 મિલિયન લોકોની તબીબી જરૂરિયાતોને પહોંચી વળવા માટે દવાઓથી ભરેલું યુદ્ધ જહાજ પણ મોકલવામાં આવ્યું હતું.
ભારત દ્વારા મોકલવામાં આવેલી આ મદદ રાજકીય ઉથલપાથલ વચ્ચે શ્રીલંકામાં સ્થિતિને સામાન્ય બનાવવામાં ઘણી મદદ કરી હતી. હવે જ્યારે શ્રીલંકા ઇન્ટરનેશનલ મોનેટરી ફંડ (IMF) પાસેથી $2.9 બિલિયનની લોન મેળવવાના અંતિમ તબક્કામાં છે, ત્યારે ભારત પણ તેની સાથે અનેક પ્રોજેક્ટ્સમાં રોકાણ કરીને દેશને સંકટમાંથી બહાર કાઢવાના માર્ગો પર વિચાર કરી રહ્યું છે.
કેન્દ્ર સરકારના ત્રણ સૂત્રોએ ખુદ ન્યૂઝ એજન્સી રોઈટર્સને આ વાતની પુષ્ટિ કરી છે. સૂત્રોના જણાવ્યા અનુસાર, શ્રીલંકામાં ભારતના આ રોકાણ પ્રોજેક્ટો માત્ર તેને મદદ કરશે નહીં, પરંતુ હિંદ મહાસાગરમાં ચીનના વધતા પ્રભાવને રોકવામાં પણ અસરકારક સાબિત થશે.
આ મહિનાની શરૂઆતમાં શ્રીલંકાના વિદેશ મંત્રી અલી સાબરીએ પણ કહ્યું હતું કે તેઓ ભારતમાંથી રોકાણ ઈચ્છે છે. હાલમાં ભારત અને શ્રીલંકા વચ્ચે લગભગ એક અબજ ડોલરના રોકાણની વાત ચાલી રહી છે, જે આ દેશમાં ભારતની હાજરી વધારવામાં મહત્ત્વપૂર્ણ સાબિત થશે.
જે પ્રોજેક્ટ્સમાં ભારત હાલમાં શ્રીલંકામાં રોકાણની તકો જોઈ રહ્યું છે તે ટાપુ દેશના ઉત્તરમાં અનેક રિન્યુએબલ એનર્જી અને પાવર સેક્ટર સાથે સંબંધિત છે. એટલું જ નહીં, શ્રીલંકા તેના પૂર્વોત્તરમાં ત્રિંકોમાલી બંદરના વિકાસ કાર્યોમાં ભારત સાથે કામ કરવાની તકો શોધી રહ્યું છે. શ્રીલંકા અને ભારતની નિકટતાને જોતાં આ પ્રોજેક્ટ્સ નવી દિલ્હી માટે ખૂબ જ મદદરૂપ સાબિત થઈ શકે છે. ખાસ કરીને ભારતની સુરક્ષા ચિંતાઓને ઉકેલવા અને શ્રીલંકા પર ચીનના વધતા પ્રભાવને ખતમ કરવા માટે. ચીને છેલ્લા ઘણા વર્ષોમાં ચીનમાં અબજો ઈન્ફ્રાસ્ટ્રક્ચર પ્રોજેક્ટ્સ શરૂ કર્યા છે, જેના પર ચીને હવે ‘દેવું વળતર’ અથવા ‘વ્યવસાય’ માટે ગુપ્ત રીતે કોલંબો પર દબાણ કર્યું છે.