Offbeat
મગજ નથી તો પણ ખૂબ જ સ્માર્ટ છે આ માછલી, હોય છે 24 આંખો, ખાસ બીમારીની સમજ છે

કેરેબિયન બોક્સ જેલીફિશ વિશે એક નવી વાત જાણવા મળી છે. એક નવા અભ્યાસમાં સામે આવ્યું છે કે આ ઝેરી જેલીફિશ ‘ખૂબ જ સ્માર્ટ’ છે. એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે આ જેલીફિશ ‘કલ્પના કરતાં વધુ બુદ્ધિશાળી’ છે અને તે ડિમેન્શિયાને સમજવામાં મદદ કરી શકે છે. નવાઈની વાત એ છે કે તેમાં મગજ કે કેન્દ્રિય ચેતાતંત્ર નથી. તેની 24 આંખો છે અને તે તેની ભૂલોમાંથી શીખે છે.
કરંટ બાયોલોજી જર્નલમાં પ્રકાશિત થયેલા એક નવા અભ્યાસમાં જાણવા મળ્યું છે કે ઝેરી કેરેબિયન બોક્સ જેલીફિશ અગાઉના વિચાર કરતાં વધુ જટિલ સ્તરે શીખી શકે છે, ધ સન અહેવાલ આપે છે. આ માત્ર 1,000 ચેતા કોષો હોવા છતાં અને કેન્દ્રિય મગજ ન હોવા છતાં છે. વૈજ્ઞાનિકોએ કહ્યું કે નવા સંશોધન પ્રાણીઓના મગજ વિશેની આપણી મૂળભૂત સમજને બદલી નાખે છે. તે આપણા પોતાના મગજ અને ઉન્માદની પ્રક્રિયા વિશે પણ વધુ ઉજાગર કરી શકે છે.
જેલી માછલી
જેલીફિશ 500 મિલિયન વર્ષોથી અસ્તિત્વ ધરાવે છે. અત્યાર સુધી તેઓ મર્યાદિત શીખવાની ક્ષમતાવાળા સરળ જીવો તરીકે ગણવામાં આવતા હતા. પરંતુ આ નવા અભ્યાસે આ પ્રચલિત વૈજ્ઞાનિક અભિપ્રાયને પલટી નાખ્યો છે. જેમાં એવો દાવો કરવામાં આવ્યો છે કે કેરેબિયન બોક્સ જેલીફિશમાં શીખવાની ક્ષમતા ઘણી વધારે છે.
ન્યુરોબાયોલોજિસ્ટ પ્રોફેસર એન્ડર્સ ગાર્મ એક દાયકા કરતાં વધુ સમયથી બોક્સ જેલીફિશ પર સંશોધન કરી રહ્યા છે. જે સામાન્ય રીતે વિશ્વના સૌથી ઝેરી જીવોમાંથી એક માનવામાં આવે છે. નખના કદની પ્રજાતિઓ કેરેબિયન મેન્ગ્રોવ સ્વેમ્પ્સમાં રહે છે, જ્યાં તેઓ મૂળ વચ્ચેના નાના કોપપોડ્સનો શિકાર કરવા માટે 24 આંખો સહિત તેમની પ્રભાવશાળી દ્રશ્ય પ્રણાલીનો ઉપયોગ કરે છે.
અભ્યાસ
વૈજ્ઞાનિકોની ટીમે તેમના અભ્યાસમાં જોયું કે આ જેલીફિશ વાસ્તવમાં અંતરનું મૂલ્યાંકન કરી શકે છે અને નિર્ણય લઈ શકે છે. પ્રોફેસર ગાર્મે કહ્યું, ‘અમારા પ્રયોગો દર્શાવે છે કે જેલીફિશ દ્વારા મૂળના અંતરનો અંદાજ કાઢવા માટે કોન્ટ્રાસ્ટ (જળ કેટલા ઊંડા છે)નો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે, જે તેમને યોગ્ય સમયે તરી શકે છે.