Offbeat
કોલસાનું પરિવહન ફક્ત ખુલ્લા કન્ટેનરમાં જ શા માટે થાય છે? તોફાનમાં પણ નથી કરતા કવર, રેલવે આ કારણથી જોખમ લે છે
વિશ્વમાં ઊર્જાના ઘણા સ્ત્રોત છે. વીજળી ઉત્પન્ન કરવા માટે કોલસો, સૌર ઉર્જા, હાઇડ્રો એનર્જીનો ઉપયોગ થાય છે. પરંતુ આ બધા વચ્ચે સૌથી વધુ વીજળી કોલસામાંથી ઉત્પન્ન થાય છે. ભારતમાં જ કુલ વીજળીના સિત્તેર ટકા કોલસામાંથી ઉત્પન્ન થાય છે. ભારતમાં ઘણા રાજ્યો કોલસાના ઉત્પાદન માટે જાણીતા છે. તે જ સમયે, ઘણા રાજ્યોમાં કોલસો ખૂબ જ ઓછી માત્રામાં જોવા મળે છે. આવી સ્થિતિમાં કોલસાને અન્ય સ્થળોએથી તે રાજ્યોમાં લઈ જવામાં આવે છે. કોલસાને એક જગ્યાએથી બીજી જગ્યાએ પહોંચાડવા માટે ટ્રેનોનો ઉપયોગ કરવામાં આવે છે.
તમે કોલસા વહન કરતી ટ્રેનો ઘણી વખત જોઈ હશે. કોલસો મોટાભાગે ખુલ્લા કન્ટેનરમાં જ વહન કરવામાં આવે છે. ભારતમાં 60 ટકા કોલસાનું પરિવહન ટ્રેન દ્વારા થાય છે. જે રાજ્યોમાં કોલસાની અછત છે, તે ખનિજ સમૃદ્ધ રાજ્યોમાંથી ટ્રેન દ્વારા પરિવહન થાય છે. તમે માલસામાનની ટ્રેનોમાં કોલસાની હેરફેર થતી જોઈ હશે. પરંતુ શું તમે નોંધ્યું છે કે કોલસાના માલસામાનની ટ્રેન આવરી લેવામાં આવતી નથી? આ હંમેશા ખુલ્લા કન્ટેનરમાં પરિવહન થાય છે. તેની પાછળ એક ખાસ કારણ છે.
ઘણા રહસ્યો છુપાયેલા છે
વાસ્તવમાં રેલ્વે માટે ખુલ્લા કન્ટેનરમાં કોલસાનું પરિવહન કરવાનું એક ખાસ કારણ છે. આ કારણ માત્ર એક જ નથી, પણ અનેક છે. પ્રથમ કારણ સુરક્ષાના દૃષ્ટિકોણથી છે. કોલસો એક ખનિજ છે જે આગ પકડે છે. જો કોલસો ઢાંકીને લઈ જવામાં આવે તો ઘર્ષણને કારણે તેમાં આગ લાગી શકે છે. જ્યારે કોલસાને ખુલ્લા પાત્રમાં લઈ જવામાં આવે ત્યારે આગ લાગવાની શક્યતા ઓછી હોય છે. આ સિવાય ખુલ્લા કન્ટેનરમાં કોલસાનું પરિવહન કરવા માટે ઓછો ખર્ચ થાય છે. સૌથી મોટું કારણ ખુલ્લા કન્ટેનરમાંથી તેને લોડ અને અનલોડ કરવાની સરળતા છે.
ઘણા ગેરફાયદા છે
ટ્રેનમાં ખુલ્લા કન્ટેનરમાં કોલસો લઈ જવાના ઘણા ગેરફાયદા છે. જ્યારે કોલસાને ખુલ્લા કન્ટેનરમાં પરિવહન કરવામાં આવે છે, ત્યારે વરસાદ અને અન્ય હવામાન પરિબળોને કારણે તેની ગુણવત્તા બગડવાની શક્યતાઓ વધી જાય છે. આ સિવાય જ્યારે કોલસાને ખુલ્લા કન્ટેનરમાંથી લઈ જવામાં આવે છે, ત્યારે હવામાં ધુમાડો અથવા ધૂળ ભળે છે, જે પ્રદૂષણનું કારણ બને છે. આ ઉપરાંત ઘણા લોકો ખુલ્લા કન્ટેનરમાંથી કોલસાની ચોરી પણ કરે છે, જેના કારણે મોટુ નુકશાન થાય છે. પરંતુ સલામતીના કારણોસર કોલસાને નુકસાન છતાં ખુલ્લા કન્ટેનરમાં મોકલવામાં આવે છે.